Vanaf half september 2020 zijn Arne Beguin (tropenarts) en zijn vrouw Dorothee van Breevoort (Public Health Expert) Bente en Lennart komen versterken in Mangochi District Hospital. Arne en Dorothee vervullen een belangrijke rol in de opleiding van Malawiaanse huisartsen.
Voor deze uitzendingen is stichting Diorapthe onze funding partner. Tweega is Diorapthe hiervoor zeer dankbaar. 

Arne
“Woensdagochtend: samen met Malawiaanse coassistenten die hun Family Medicine coschap doen in Mangochi district ziekenhuis, verzorg ik (Arne) de Family Medicine poli. Deze poli hebben we 2 jaar geleden opgericht om wat complexere ziekten te kunnen diagnosticeren door Family Medicine specialisten en behandeling te starten. In een overheidsziekenhuis in Malawi is er veel aandacht voor infectiezieken als malaria, bacteriële infecties en bilharzia, maar chronische of auto-immuun aandoeningen worden weinig herkend en behandeld. De Family Medicine Clinic is een manier om daar verandering in te brengen. 
Vandaag zien we Ireen, een 30-jarige vrouw die een pijnlijke huid heeft rond de schaamlippen. Ze is in de afgelopen 2 jaar 8 keer behandeld voor SOA’s maar ze blijft last houden. Seks is pijnlijk voor haar en daardoor is haar man van haar gescheiden waardoor ze er nu alleen voorstaat om haar drie kinderen op te voeden. Zonder man is haar status in de gemeenschap erg naar beneden gegaan. We zien dat de schrale pijnlijke huid kan passen bij een huidaandoening; Lichen sclerosis. Lichen is goed te behandelen met hormoonzalf, wat ook in Malawi makkelijk verkrijgbaar is. Wat minstens net zo belangrijk is, is uitleg van de aandoening en wat adviezen om er goed mee om te gaan. De klachten zullen binnen een paar weken een heel stuk minder zijn en hopelijk versterkt ze met haar nieuwe ziekte-inzicht en de medicijnen ook weer haar zelfvertrouwen en kan ze haar sociale status weer verhogen in het dorp.
Zo zien we dat de impact van een vervelende maar heel lokale huidaandoening een grote invloed kan hebben op de sociale situatie van een patiënt. Dit is precies wat we onze studenten willen leren en we noemen dat ‘holistische patiëntenzorg’; zorg waarbij we verder kijken dan alleen de aandoening maar de studenten ook leren naar de psychologische en sociale gevolgen van een ziekte te kijken. In Nederland vanzelfsprekend, in Malawi een nieuw concept.
De Family Medicine specialisatie is in 2015 opgericht om meer artsen naar het platteland in de districten van Malawi trekken. 81% van de bevolking woont immers in de districten, maar zonder een specialistensalaris zijn artsen niet geneigd om in een rural district te werken. We leiden jaarlijks 120 coassistenten op en in het specialisatieprogramma zitten nu 9 artsen. Deze maand zullen er weer 3 nieuwe artsen beginnen aan de 4-jarige Family Medicine opleiding. Dat lijkt een klein aantal, maar het is 10% van alle artsen die aan een specialisatie beginnen in Malawi.  Als Nederlandse tropenartsen zorgen we dat Family Medicine groeit om zo te zorgen dat de gezondheidszorg op het platteland van Malawi langzaam maar zeker beter wordt!”
Dorothee
De impact van het leven met een chronische aandoening in Malawi
“Met de afdeling Family Medicine zijn we bezig met een onderzoek over hoe patiënten en hun familie de zorg voor oudere patiënten (50 jaar of ouder) met meerdere chronische aandoening ervaren. De levensverwachting in Malawi is 64 jaar. Dit is niet hoog maar de verwachting is dat de groep ouderen in Malawi snel gaat stijgen. En met een hogere levensverwachting is de verwachting dat het aantal mensen met chronische aandoeningen, zoals hoge bloeddruk, diabetes, HIV en kanker, omhoog gaat.  Wij doen dit onderzoek om aanbevelingen te maken hoe in de toekomst voor deze groep mensen de zorg verbeterd kan worden en bereikbaar kan blijven.

Mensen met meerdere chronische aandoeningen hebben vaak veel zorg nodig omdat de symptomen niet goed onder controle zijn.  Voor de zorg zijn de mensen afhankelijk van hun familie. Er is geen thuiszorg zoals dat in Nederland bestaat. Je kan je misschien voorstellen dat het voor de familie ook veel zorgen geeft om er altijd voor deze patiënten te zijn. Ik (Dorothee) heb in augustus een presentatie gegeven op een internationaal congres over de impact van het zorgen voor een patiënt met chronische ziekten op de familie om aandacht te vragen voor deze groep mensen.
De mensen in het district waar wij werken zijn vaak afhankelijk van landbouw en hebben een laag inkomen. De familie heeft veel zorgen over de gezondheid van de patiënt, de toekomst is onzeker.  Er is geen thuiszorg, dus de familie moet er altijd zijn om voor de patiënt te zorgen. Niet alleen om mee te reizen naar het ziekenhuis, maar ook om te zorgen dat de patiënten de medicijnen nemen, te koken, te wassen, naar om ze naar de wc brengen als mensen niet meer zelf kunnen lopen. Dit betekent dat in sommige situaties mensen 24/7 afhankelijk zijn van een familielid. Dit betekent ook dat dat familielid niet daarnaast kan werken of het land kan bewerken, waardoor er minder inkomsten zijn voor de familie en minder eten voor de rest van het jaar. Dit geeft veel financiële zorgen. De familie moet vaak van het kleine budget dat ze hebben transport betalen naar het ziekenhuis. Want ons ziekenhuis is voor veel mensen het enige ziekenhuis waar ze terecht kunnen voor de zorg. Het transport is soms wel 20% van het minimumloon. Soms zijn er geen medicijnen beschikbaar en moeten ze ook nog medicijnen kopen. Als er geen geld meer is, komt het wel eens voor de een patiënt met hoge bloedruk een maand lang geen medicijnen heeft. Ook geven sommige familieleden aan dat kinderen van de familie niet meer naar school kunnen omdat ook dat geld kost.

Kortom, het verzorgen van een ouder familielid met meerdere chronische ziekten heeft veel impact op de hele familie. Het is belangrijk om de familie te betrekken tijdens de bezoeken aan het ziekenhuis en om ook naar hen te luisteren. Nog belangrijker is het om de zorg voor deze groep mensen te verbeteren, zodat de symptomen onder controle kunnen worden gebracht en er minder zorgen zijn voor de patiënt en de hele familie. Er is nog een lange weg te gaan, waar wij als Nederlandse onderzoekers lokale onderzoekers kunnen opleiden en te zorgen voor kwalitatief goed wetenschappelijk onderzoek om in de toekomst de patiëntenzorg te kunnen verbeteren. Met de afdeling Family Medicine zijn we bezig met een onderzoek over hoe patiënten en hun familie de zorg voor oudere patiënten (50 jaar of ouder) met meerdere chronische aandoening ervaren.”

Bente van der Meijden (tropenarts) en Lennart Blom (arts) zijn nu bijna drie jaar door Tweega uitgezonden naar Mangochi District Hospital in Malawi. Het koppel vertelt: 

“Terwijl we ons klaarmaken voor het hete seizoen dat binnen enkele dagen/weken gaat beginnen nemen we jullie mee in hoe het de afgelopen maanden met ons is gegaan. In het ziekenhuis is het erg druk momenteel terwijl we hadden verwacht dat er een dip zou zijn in de patiëntaantallen. We hebben de afgelopen maanden elke maand minstens 200 patiënten meer opgenomen op de kinderafdeling dan vorig jaar. Op het hoogtepunt lagen er dan in een maand bijna 600 kinderen opgenomen en dat is wel echt aanpoten. Of dit een post-COVID-effect is of dat er een andere oorzaak is die zorgt dat er meer mensen ernstig ziek zijn, blijft onduidelijk.

Eén van deze opgenomen kinderen was een 10-jarige jongen. Hij heeft de afgelopen 8 jaar bij zijn vader in Mozambique gewoond, nadat zijn moeder overleden was toen hij nog maar een peuter was. Zijn vader is boer maar heeft het de laatste jaren heel zwaar gehad met tegenvallende oogsten en de zorg voor 8 kinderen. Toen zijn tante op bezoek was heeft ze het kind 6 maanden geleden onder haar hoede genomen omdat ze zag dat hij erg dun was en achterliep bij zijn andere broertjes en zusjes.
Bij zijn tante krijgt hij voldoende te eten maar hij bleef afvallen en ontwikkelde een erg opgezette buik waarvoor ze naar het ziekenhuis kwamen. Toen hij bij ons kwam was hij heel zwak, kon hij niet meer lopen of zelfstandig zitten en was hij sterk vermagerd. We zijn gestart met ondervoedingsvoeding en hebben verschillende testen ingezet. Na uitgebreide onderzoek werden er verschillende parasieten en wormen gevonden waarvoor we gestart zijn met een intensieve behandeling met verschillende middelen.
Binnen een paar dagen begon hij weer te lachen, kwam zijn kracht terug en begon hij iets aan te komen. Toen we hem na 10 dagen opname weer naar huis konden laten gaan kon hij zelf de afdeling af lopen. Een casus om blij van te worden!
Om de zorg in het ziekenhuis verder te verbeteren hebben we een half jaar geleden een crowdfunding opgezet om een nieuw echoapparaat te kunnen kopen voor het ziekenhuis. Dit omdat de vorige echo veel problemen gaf, erg oud was en er veel diagnoses gemist werden doordat essentiële functies waren uitgevallen. En niet te vergeten de schimmel die in het scherm groeide en het erg lastig maakte om überhaupt nog naar het scherm te kijken…
We hopen dat we met het nieuwe apparaat veel van onze patiënten betere diagnostiek kunnen aanbieden en daardoor ook betere therapie kunnen voorschrijven. Het hebben van een goed echoapparaat is nu ook extra belangrijk omdat het röntgenapparaat helaas al enkele maanden buiten dienst is. De echoscopisten hebben Lennart gevraagd om hen te trainen om beter te worden in cardiologische echo’s en de komende weken gaat Lennart hier dan ook training in geven.
Verder loopt de opleiding voor Family Medicine artsen en coassistenten ook goed door en naast de huidige arts-assistenten hebben we voor komende maand weer 3 nieuwe arts-assistenten die gaan beginnen. Een goed vooruitzicht voor de Malawiaanse gezondheidszorg!”