Een mooi maar bewogen jaar

Alweer een jaar geleden is artsenkoppel Arno Maas (AIGT) en Sandra Reijnen (huisarts) door Tweega Medica uitgezonden naar Mangochi Hospital nadat Arne en Dorothee hun missie hadden afgerond. Aldaar werken ze samen met Tweega-arts Bente van der Meijden.

Voor onze uitzendingen naar Mangochi District Hospital is Stichting Diorapthe onze funding partner. Tweega Medica is Diorapthe zeer dankbaar voor hun duurzame support.

Inmiddels zijn we een jaar in Malawi en kijken we terug op een mooi maar bewogen jaar. Arno heeft vele bevallingen kunnen superviseren en heel wat uren op de operatiekamer doorgebracht, waar hij samen met de Family Medicine dokters en Clinical Officers in opleiding keizersnedes uitvoerde. Dat leverde mooie en leerzame momenten op, maar ook moeilijke, wanneer baby’s een bevalling niet overleefden of zelfs moeders kwamen te overlijden. Door de vele gecompliceerde bevallingen, beperkte middelen en beperkte mankracht is de zorg lang niet optimaal, maar er wordt hard gewerkt om de zorg te blijven verbeteren.

De kliniek Family Medicine was erg druk aan het eind van het jaar. Nu zien we de aantallen iets teruglopen. Dit heeft verschillende oorzaken. Deels komt het vanwege het regenseizoen, waardoor de wegen slecht begaanbaar zijn. Daarnaast speelt de voortdurende brandstofcrisis ook een rol. Er is minder transport beschikbaar en de prijzen voor vervoer zijn gestegen. In combinatie met het hongerseizoen, wanneer de oogsten van vorig jaar op zijn en de nieuwe oogst nog enkele maanden op zich laat wachten, kunnen patiënten het vervoer naar het ziekenhuis daarom niet betalen. Patiënten zijn soms twee tot drie maanden later dan de geplande afspraak, omdat ze geen geld hadden voor transport.

Sandra werkte de afgelopen maanden samen met verschillende eerstejaars Family Medicine dokters in opleiding. Iedere student heeft weer een andere achtergrond en dynamiek, wat het superviseren erg leuk maakt. Naast werken op de afdeling staan deze maanden ook in het teken van administratieve taken zoals het schrijven van jaarverslagen en het nalopen van de financiën voor projecten van de afdeling Family Medicine. Het projectplan en budget voor 2025 zijn inmiddels ingediend. Daarnaast zijn we bezig met de voorbereidingen voor de examens die opnieuw in het Skillslab van Mangochi worden gehouden: in februari is er één eindexamenkandidaat en twee studenten doen hun tussenexamen.

In oktober konden we samen met het ziekenhuispersoneel een training voor Point Of Care Ultrasound (POCUS) volgen. Deze vaardigheden kunnen we tijdens de rondes gebruiken om te kijken of er vocht in de buik of longen zit, hoe het hart klopt en of er aanwijzingen zijn voor tuberculose. Eerder waren we hiervoor afhankelijk van de radiologieafdeling of onze collega-dokters van Family Medicine. Deze eerste screening helpt ons om sneller tot een diagnose te komen.

De eerste coassistenten van dit jaar komen pas eind april. Hopelijk is het brandstoftekort dan opgelost, zodat de studenten ook kunnen zien hoe zorg wordt geleverd in het Monkey Bay Community Hospital op een uur rijden. Met passen en meten kon de vorige groep toch een aantal dagen gaan en daar ‘ongedifferentieerde’ patiënten zien: patiënten zonder diagnose. Deze eerstelijnsgeneeskunde bieden we ook aan op de poliklinieken in Mangochi District Hospital. De studenten leren niet alleen naar de klacht te kijken, maar ook naar de sociale achtergrond van een patiënt en psychische factoren. Zo zagen we samen een patiënte met koorts en malaise, die een blaasontsteking bleek te hebben. Zij had drie uur gelopen om bij het ziekenhuis te komen, omdat ze geen geld had voor transport. Gelukkig had het ziekenhuis de medicijnen die zij nodig had op voorraad. Dat is niet altijd het geval en dan zijn patiënten aangewezen op private apotheken om medicijnen te kopen, om vervolgens weer drie uur terug te lopen naar huis.

Het coschap Family Medicine is het enige coschap buiten de academische ziekenhuizen en geeft de coassistenten een beter beeld van de gezondheidszorg in Malawi, aangezien 85% van de bevolking in landelijke gebieden woont. Ook krijgen ze een beter beeld van het verwijssysteem in het district en de weg die een patiënt moet afleggen om een hulpverlener te zien. En dat ervaren ze letterlijk op deze excursies: de afstanden zijn groot en de wegen zitten vol gaten. Geen pretje als je ziek bent! Hopelijk zien we een aantal van deze dokters in de dop over een paar jaar terug in de districtsziekenhuizen! Ze zijn over het algemeen erg enthousiast over dit coschap: “We worden door de opleiders hier gezien als mens en kunnen eindelijk ervaren hoe het is om zelf patiënten te zien”. Dat is toch de mooiste feedback die je kan krijgen?