“Juma (niet zijn echte naam) is een patiënt die al langer bekend is in Sengerema. Hij heeft het “tree man syndroom”, een zeer zeldzame aandoening waardoor hij overal op zijn lichaam wratachtige vergroeiingen krijgt. Hiervoor is hij al meerdere keren geopereerd. De wratten op zijn lippen zijn weggehaald, maar zoals bij veel Afrikanen, krijgt ook hij lelijke littekens ervoor terug. Deze littekens zorgen ervoor dat hij zijn mond niet meer kan openen, een aandoening die ‘microstomie’ heet. Heel onhandig, want zo kan hij niet zijn tandenpoetsen, is hij slecht te verstaan en kan hij moeilijk eten. Ook is het heel onhandig dat hij daardoor geen algehele narcose kan krijgen. De anesthesist kan namelijk geen beademingsbuis in de keel inbrengen. De steeds terug groeiende wratten worden daarom onder lokale verdoving weggehaald, maar de littekens maken het moeilijk om hem te verdoven en de ingrepen zijn dan erg pijnlijk.
Omdat hij door zijn aandoening er anders uitziet is zijn vrouw inmiddels bij hem weg, is hij zijn baan kwijt en heeft hij weinig steun in zijn omgeving. Juma komt dus steeds in zijn eentje naar het ziekenhuis en krijgt van het ziekenhuis eten tijdens zijn verblijf. Ook heeft het ziekenhuis een zorgverzekering voor hem geregeld.
Ik zie hem voor de zoveelste keer het ziekenhuis inkomen, met gekromde schouders, en ik besluit hem te helpen. Ik overleg met de Ugandese plastisch chirurg en ik lees me in met medische artikelen. Met de ervaring die ik de afgelopen jaren hier heb opgedaan door het mee opereren met plastisch chirurgen weet ik dat het niet onmogelijk moet zijn voor mij om zijn mond te openen. De anesthesist durft het ook aan en we opereren hem, wederom onder lokale verdoving. Na een operatie van een uur kan zijn mond weer open.
De anesthesist brengt hem vervolgens onder algehele narcose en we verwijderen de gezwellen van zijn vingers. Het duurt een paar dagen, alles is nog gezwollen en pijnlijk, maar daarna kan Juma eindelijk weer glimlachen.
Ook de Ugandese chirurg is erg onder de indruk. Hij zegt dat ik er zelf een artikel over moet schrijven. Niet alleen een goed idee voor mijn wetenschappelijke carrière, maar ook voor collega’s, zodat ook zij in hun eigen lokale ziekenhuis deze operatie zouden kunnen doen. Deze aandoening komt namelijk niet alleen voor bij dit zeldzame syndroom, maar ook bij brandwonden in het gezicht of bijvoorbeeld aanvallen met zuur. Het blijft spannend om dit soort operaties te ondernemen, maar een goed resultaat maakt dat ruimschoots goed!”
