In de nieuwsbrief van april en augustus 2018 las u al over de grote brand op een van de afdelingen in het ziekenhuis. Hieronder beschrijft Annet hoe het inmiddels gaat met het reilen en zeilen na deze ramp. “De tijd is voorbij gevlogen! De brand in het ziekenhuis afgelopen april heeft een hoop (denk)werk voor alle medewerkers van het ziekenhuis met zich meegebracht. Hoewel we de dagelijkse zorg al binnen een paar dagen weer op gang hadden – hetzij deels geïmproviseerd in de buitenlucht – begonnen de echte kopzorgen eigenlijk daarna pas.
Aangezien ons district tot rampengebied werd verklaard, kwam er een enorm politiek circus op gang. De regering stond – dezelfde dag nog – letterlijk op de stoep. Dat was mooi, want zo kon er aanspraak gemaakt worden op hulp waar we anders geen recht op zouden hebben gehad. Zo heeft UNICEF bijvoorbeeld een aantal grote tenten geleverd die we nu gebruiken om de moeder- en kindpolikliniek in te runnen. Het was ook frustrerend soms, omdat de politieke drijfveren niet altijd stroken met waar de mensen van Mangochi of de medewerkers van het ziekenhuis het meeste baat bij hebben. Dat leverde wel eens spanningen op. Maar iedereen doet wel een beetje water bij de wijn en langzaam geven we zo samen vorm aan de lange termijn-oplossingen die nodig zijn.
Aangezien de brand was veroorzaakt door de verouderde bedrading in het ziekenhuis, zijn in de eerste week na de brand alle elektrische punten in het ziekenhuis op veiligheid gecontroleerd. De conclusie is dat alles opnieuw moet worden aangelegd om het echt veilig te maken, maar de knelpunten zijn direct aangepakt door de elektriciens. Ook heeft de lokale regering de noodzaak van een brandweerwagen in ons district erkend. We zijn benieuwd hoeveel tijd het kost om de daad bij het woord te voegen… Maar het is campagnetijd, en dat betekent dat er veel politieke groeperingen zijn die stemmen trachten te winnen door ‘cadeautjes’ weg te geven aan de bevolking. Zo hebben we bijvoorbeeld ook al 5 nieuwe ambulances gekregen. En van de politieke partij DPP, waar onze goede vriendin Victoria Kingstone enthousiast campagne voor voert, een heel aantal huishoud matrassen. Die kunnen we alleen pas gaan gebruiken, wanneer we er hoezen voor hebben om te zorgen dat we ze goed schoon kunnen houden.
In de nasleep hebben we veel gepraat over alle punten die in het acute moment beter hadden kunnen verlopen. Hoe goed voorbereid waren we eigenlijk op een dergelijke gebeurtenis? Het antwoord van onze DMO Winnie Mhone – de district medical officer, lid van het management team van het ziekenhuis – was ronduit: niet, we were caught completely off guard. We gebruikten de crisis management cyclus om richting te geven aan onze acties: response, recovery, mitigation, preparedness. En van de tastbare activiteiten om een betere preparedness van de health workers te bereiken, is dat er verschillende fire fighting trainingen voor ziekenhuis medewerkers zijn geweest in de afgelopen weken.
Verder is er met name veel tijd gaan zitten in het zoeken van donoren en het bij elkaar krijgen van genoeg geld om de wederopbouw straks mogelijk te maken. Het grote geld van de actie van ons en onze directe collega’s staat inmiddels veilig op een rekening die we hebben geopend bij de lokale bank. Dr. Lutala, de deputy head of the department of Family Medicine en ik zijn de gemachtigden van de rekening.
Hartverwarmend waren alle giften die we mochten ontvangen via de in onze eerste opwelling gestarte crowdfunding campagne. Binnen twee maanden haalden we veel meer op dan wat we als target in gedachten hadden: ruim 25.000 USD! Daarnaast kregen we via Tweega Medica al snel het fantastische bericht dat een groep huisartsen in de regio Leiden ons 10.000 euro had geschonken voor de wederopbouw – wat een geld! Het is lastig in woorden te vatten wat het met je doet als anderen zich zo verbonden voelen met wat je doet, dat ze zich belangeloos inzetten voor het ziekenhuis, de medewerkers, en de mensen van Mangochi die jou zo aan het hart gaan.
Wat ook heel fijn was, was de steun op afstand van onze Tweega-collega’s – zowel via onze WhatsApp groep, als via de website die werd ingezet voor fondsenwerving. Zij begrepen heel goed wat het betekende dat een deel van je ziekenhuis afbrandt, terwijl er toch al zo weinig is om mee te werken. We hebben ons door hun steun gesterkt gevoeld, met name in de eerste dagen na de brand toen we zelf eigenlijk nog geen idee hadden waar te beginnen.
Het was ook heel bijzonder om mee te maken hoeveel media aandacht er is geweest voor de brand en ons ziekenhuis. De foto’s die verschenen in de landelijke krant deden ons eigenlijk pas echt beseffen wat we hadden meegemaakt – hoewel we er toch in het echt ook met onze neus bovenop hadden gestaan. Maar toen hadden we blijkbaar toch last gehad van een aanzienlijke adrenaline rush… Ook wereldwijde fora, zoals bijvoorbeeld de website van de WONCA, het globale platform voor huisartsen, hebben aandacht besteed aan de brand. Dalitso, de student in het filmpje op de website van het platform, is een van de studenten die coschappen liep bij Annet toen het ziekenhuis in brand vloog. Hij heeft tijdens de brand goed geholpen door de vrouw met de asthma aanval te behandelen. Ook verscheen er een pagina groot artikel in de Meppeler Courant, de lokale krant in de stad waar ik ben opgegroeid.
Het artikel in de Meppeler Courant leidde ertoe dat een heel grote groep mensen in Meppel en omstreken op de hoogte raakte van alles wat zich bij ons had afgespeeld. Een groep ‘vliegende meubelmakers’ heeft interesse getoond om ons te helpen door het maken van het benodigde kantoormeubilair als het gebouw straks is herrezen. Dingstede, mijn middelbare school, organiseerde een sponsorloop voor ons ziekenhuis. En de St. Stephanusparochie in Meppel zamelde geld in tijdens verschillende collectes in de katholieke kerk in Meppel. Ze hadden al eerder geld ingezameld voor Malawi. Voor het bouwen van toiletten bij de kerk in Maldecco, het dorpje van Victoria. De collecte leverde deze keer honderden euros op. Dat is ontzettend bijzonder, want de katholieke gemeenschap in Meppel is maar klein. Het raakt ons zeer dat we nog zo met die gemeenschap verbonden blijken te zijn, al verliet Annet Meppel al bijna 15 jaar geleden.
We zijn hard bezig om concrete plannen te vormen om het geld dat velen hebben gegeven op een zo goed mogelijke manier te besteden. De regering van IJsland heeft beloofd de wederopbouw van het afgebrande gebouw te financieren. Dat is mooi, maar alles wat in het gebouw stond moet ook worden vervangen. Van de regering in Malawi hebben we 4 koelkasten gekregen en ook hebben zei de districtsvoorraad vaccinaties voor ons vervangen. Desondanks is er nog steeds een lange lijst van medische apparaten die vervangen moeten worden, omdat ze volledig verloren zijn gegaan tijdens de brand. Het gedoneerde geld, omgerekend bijna 28.000.000 Malawi kwacha, gaat dus nog goed van pas komen.
Samen met de DMO Winnie Mhone ben ik begin juli door DHO Henry Chibowa (de district health officer, de eindbaas van het ziekenhuis), aangewezen om prioriteiten te stellen ten aanzien van wat we het beste met het gedoneerde geld kunnen kopen. Ook ben ik uitgenodigd om zitting te nemen in de commissie van ziekenhuismedewerkers die de regering gaan adviseren hoe het ontwerp van het nieuwe gebouw eruit moet gaan zien. Er waren namelijk best een aantal zaken voor verbetering vatbaar. Dus nu we toch moeten herbouwen levert dat een mooie kans op verbetering op.
Hoewel het zoals je ziet een enorme berg werk oplevert, is het vooral ontzettend gaaf om te zien hoe goed er wordt samengewerkt en hoe zorgvuldig er wordt nagedacht over hoe we hier weer bovenop kunnen komen – en hoe we zoiets de volgende keer kunnen voorkomen. We hopen dat we het vertrouwen van al die mensen die ons hun geld hebben toevertrouwd zo recht kunnen doen. Het is een hele verantwoordelijkheid – maar vooral een groot cadeau! In Malawi zeggen we dan: zikomo kwambiri, ontzettend bedankt!”
Zie ook de volgende twee links naar artikelen over Annet Hofland en Mangochi District Hospital in de Meppeler Courant.
