Mayke Franssen, tropenarts, vertelt over haar werk in Haydom Hospital:
“In Tanzania kan de balans plots van zeer negatief naar zeer positief omslaan en andersom. Het gaat allemaal veel extremer. Dit ben ik nu eigenlijk wel gewend; het is al zo sinds we hier zijn. Soms gaan sommige dingen ineens heel goed en dan loop ik weer tegen drie dikke muren aan.
Waarom negatief? De eerste week terug op de afdeling na onze vakantie trof ik een redelijke chaos aan, mede door het ontbreken van rots-in-de-branding Dr. Tippe maar ook omdat bleek dat een groot aantal nurses richting goverment hospitals (betere secundaire arbeidsvoorwaarden en (nog) minder hard werken) was vertrokken waardoor er een tekort aan nurses was ontstaan en ook een aantal onervaren nieuwe nurses rondliepen. Ook had ik een aanvaring met een Keniaanse intern, die zich superieur voelt ten op zichte van andere interns (ze is immers Keniaans!) en hier niet is om iets te leren maar om haar papiertje te halen (min of meer haar letterlijke woorden). Nogal demotiverend als je probeert mensen iets te leren, wat ze overigens meer dan nodig heeft. Het was naar aanleiding van een keizersnede die ik halverwege moest overnemen nadat ze niet luisterde naar mijn aanwijzingen en er echt een potje van maakte…
En toen positief? Week 2 eindigde met een soort wens die in vervulling ging. Het stoorde mij al vanaf het begin dat de gynaecoloog niet echt de leiding nam over onze afdeling. Hoe de vork in de steel zat kwam ik achter vlak voordat we naar Nederland gingen. Naar aanleiding van een confrontatie met de ‘head of labour’ over het wel of niet doen van een vacuümextractie (VE) had ik een gesprek met de gynaecoloog hierover.
(Zijpad: er heerst hier een negatieve attitude tov VE’s; waarschijnlijk wegens slechte ervaringen hiermee in het verleden vanwege te laat uitgevoerde VE’s met een slechte outcome en een algemeen idee dat het slecht is voor de hersenen van het kind om een VE te doen. Waarmee mijn ziekenhuis overigens geen uitzondering is in dit deel van de wereld…)
Hij was het met mij eens dat dit geen goede zaak is MAAR hij voelde zich niet bij machte er iets aan te veranderen want hij was niet de baas. Niet de baas? Hoezo niet? Nou, het ziekenhuis had hem nooit officiëel aangesteld als hoofd van de afdeling maar was er automatisch vanuit gegaan dat hij die rol wel op zich zou nemen en zo werkt het niet. Dit is weer één van de vele voorbeelden van hoe slecht het management functioneert en communiceert. Een ‘job description’ hebben ze hier ook nooit van gehoord lijkt het. Via Jonas, en blijkbaar ook via andere kanalen, is dit ter ore gekomen van de directeur en onderdirecteur die begin deze week de gynaecoloog officiëel per brief hoofd van afdeling hebben gemaakt. Dus afgelopen donderdag hadden we ineens een staff meeting over hoe we onze afdeling naar een hoger plan gaan trekken. Ik was het niet perse eens met alle voorstellen, maar dat doet er ook niet zoveel toe. Als klap op de vuurpijl eindigde de meeting met de mededeling van de gynaecoloog dat, als hij afwezig is, ik zijn positie waarneem! Ik viel van mijn stoel. Hij had dit totaal niet met mij besproken en wat mij betreft is Dr. Tippe de aangewezen persoon om waarnemend hoofd te zijn. Om de logische reden dat hij een lokaal iemand is met veel meer aanzien en ervaring. Maar hiërarchie is hier belangrijk: hij is geen medical doctor (MD) dus sta ik ‘in rang’ boven hem. Het voelt voor mij vreemd maar alle anderen lijken het normaalste zaak van de wereld te vinden. We zullen zien hoe gaat. Ik hoop gewoon dat deze positieve vibe op de afdeling blijvend is!!
De komende maanden komen er een aantal specialisten terug naar Haydom die hun opleiding, met financiële ondersteuning van het ziekenhuis, hebben afgerond. Ik hoop dat zij zich op hun afdelingen ook als leiders zullen opstellen en dat het ziekenhuis dan in een nog positievere spiraal omhoog terechtkomt.
Ondertussen blijf ik me vooral focussen op onderwijzen en aan het licht brengen van handelingen en processen die beter zouden kunnen.”
